lunes, 31 de octubre de 2011

O PRIMEIRO  GALEGO E O SEU ADN







Descifran o ADN do individuo máis antigo coñecido en Galiza

La Voz
Monforte 21/10/2011
Francisco Albo


Un fósil de O Courel presenta afinidade cos doutras partes de Europa
A secuenciación do ADN dos restos humanos máis antigos coñecidos até agora en Galiza -achados a comezos do 2010 nunha cova da serra de O Courel- está a dar os primeiros resultados, que indican que as poboacións galegas de finais do Paleolítico mostraban unha afinidade xenética coas doutras rexións de Europa. O mesmo sucede cos fósiles doutros dous individuos de épocas prehistóricas moito máis recentes, descubertos hai anos nos xacementos de Cova Eirós (Triacastela) e Pa do Rebolal (Rubiá), que están a ser estudados dentro do mesmo proxecto.






O estudo áchase aínda nunha fase inicial e o que se puido secuenciar por agora son fragmentos do ADN mitocondrial, que se transmite unicamente por vía materna. Segundo indican os investigadores do Instituto Universitario de Xeoloxía da Coruña, o fósil de O Courel, de entre 8.000 e 9.000 anos de antigüidade, presenta un haplotipo ou combinación de xenes dunha variedade que até agora non se localizou na Península, aínda que si estaba rexistrado en restos humanos prehistóricos doutras partes do continente.





«O que suxire este achado é que os habitantes de Galiza nesa época non se diferenciaban dos do resto de Europa desde o punto de vista xenético e que proceden dunha difusión demográfica que se produciu aquí ao mesmo tempo que en moitos outros lugares», apunta o director da mencionada entidade, Juan Ramón Vidal Romaní.





O fósil de Triacastela, duns 3.100 anos, presenta un haplotipo neolítico que tampouco se viu antes en xacementos peninsulares dese período, aínda que si noutras partes de Europa. O de Rubiá, duns 5.400 anos, ten en cambio un haplotipo que xa fora descrito en restos humanos duns 3.000 anos de antigüidade descubertos en Cataluña.


91 Anos de NÓS






Crónica de Nós
Victor Freixanes
A Voz de Galicia

31/10/2010




O 30 de outubro de 1920 saía en Ourense o primeiro número da revista Nós. Boletín Mensual da Cultura Galega , un dos grandes fachos de referencia da nosa cultura contemporánea e da nosa modernidade, ambiciosa plataforma intelectual na que participaron os máis esclarecidos persoeiros daquel momento. Hai pouco que o servizo de publicacións da Deputación de Ourense publicou a correspondencia entre Vicente Risco e Antón Lousada Diéguez, anotada por Joaquim Ventura. O lector pode seguirlle a pista ao proceso de xestación de idea: as anotacións de Risco, as súas dúbidas, o proxecto que os animaba, orientado artisticamente por Castelao dende Pontevedra e por Vicente Risco dende a capital das Burgas.


Entre 1920 e 1936, con algún lapsus que levaron a publicación a A Coruña e a Santiago de Compostela, acollida á xenerosidade entusiasta do editor Ánxel Casal, o gran padroeiro laico da edición galega, as páxinas de Nós conformaron unha das fiestras máis luminosas do pensamento galego. O discurso do galeguismo daba un salto cualitativo, esgotado o modelo do Rexurdimento do século XIX, e entraba, como dixen, na modernidade: unha cultura (e unha lingua) para o mundo, sen complexos, capaz de afrontar os grandes desafíos do seu momento, non só a creación literaria: a filosofía, a arqueoloxía, a etnografía, o folclore, as viaxes, as artes plásticas, estudos interdisciplinares, traducións?

Nas páxinas de Nós , nese esforzo por dar o salto cara adiante, publica Ramón Otero Pedrayo en 1926 anacos do Ulysses de James Joyce antes que en ningunha outra lingua peninsular (pouco despois da primeira edición parisina), as versións galegas de De correctione rusticorum de Martiño de Braga, a Ora Marítima de Rufo Festo Avieno, adiantos do Diario da viaxe de Castelao por Europa en 1921



O libro que editou e anotou Joaquim Ventura (a correspondencia entre Risco e Lousada) ten o interese da intrahistoria, a crónica non coñecida das interioridades dun proxecto que, ollado dende a distancia, vemos como marcou o noso patrimonio cultural. E os momentos de desánimo, que non faltaron. Na historia da cultura e a literatura galega hai tres grandes capítulos decisivos: o Rexurdimento do século XIX (Rosalía de Castro, Curros Enríquez, Eduardo Pondal), a chamada xeración Nós (porque se expresou e aglutinou arredor da devandita revista) e o rexurdimento lento, sacrificado, que comeza na posguerra e froitifica nos nosos días. Cada un deles son como chanzos na escaleira, placas do edificio común, en construción. Somos o que somos porque antes ca nós foron eles, soñaron un país, creron que era posible, malia todas as adversidades e incomprensións, ás veces mesmo contra a lei da gravidade.


Conmemoramos (e celebramos) estes días 90 anos da revista de Risco, Castelao, López Cuevillas, Lousada Diéguez, Noguerol, Otero Pedrayo, os grandes, que lles estaban a facer sitio aos novos: Carballo Calero, Fernández del Riego, Paz Andrade, Xosé María Álvarez Blázquez, Fermín Bouza Brey, e conmemoramos un proxecto que non estiña. Nas augas deste río viaxamos todos.

sábado, 29 de octubre de 2011


El ritmo vital de Álvaro Cunqueiro llega al cine en el año de su centenario


'Pico' ya interpretó a Sinbad en el teatro.
'Pico' ya interpretó a Sinbad en el teatro.
  • La obra cumbre del escritor y periodista gallego salta a la gran pantalla
  • 'Si o vello Sinbad volvese ás illas' se estrena en seis cines de Galicia
  • Antón Dobao dirige un film protagonizado por Xosé Olveira 'Pico'
  • Largometraje de 90 minutos rodado en Ribeira, Santiago y Ames
  • Homenaje al autor coproducido por TVG y Ficción Producciones
Uno de los grandes autores de la literatura gallega saltará a la gran pantalla coincidiendo con su nacimiento hace 100 años. El novelista, poeta, dramaturgo y periodista Álvaro Cunqueiro (Mondoñedo, 1911 - Vigo, 1981) llegará al cine con 'Si o vello Sinbad volvese ás illas' ('Si el viejo Simbad volviese a las islas'), obra considerada como cumbre de su fecunda trayectoria literaria.
[foto de la noticia]
"Es el tributo de TVG a su centenario, un proyecto estratégico de apoyo al audiovisual", destacó este martes Rosa Vilas, directora de la televisión pública de Galicia, en el Museo do Mar de Vigo durante la presentación del largometraje que a partir de este viernes comenzará a exhibirse en seis salas comerciales. En el mismo escenario museístico se llevó a cabo unas horas después el primer pase de la cinta.
El largometraje, de 98 minutos (90 para televisión), fue rodado entre mayo y junio en Ribeira, Santiago y Ames y se proyectará en principio en Santiago, Lugo, A Estrada, Vigo y A Coruña, para a continuación recorrer otra veintena de auditorios y salas de toda Galicia.

'Cunqueiro merecía la osadía'

Antón Dobao, director y guionista, resaltó las complicaciones para realizar una película en base a los textos de Cunqueiro. "Quise hacer una interpretación de lo que ofrece el mundo de Simbad como lector, no es una actualización. Fue complicado adaptarse porque la novela te pide desbordarte tanto en tiempo como en pausas", señaló en presencia deXosé Olveira 'Pico', actor protagonista; César Cunqueiro, escritor e hijo del autor, y Mamen Quintas, productora ejecutiva de Ficción Producciones.
Sinbad con Vanessa.
Sinbad con Vanessa.
"No es una película de acción, que nadie lo espere, tiene el ritmo vital de Cunqueiro y de su literatura", añadió Dobao tras admitir que enfrentarse a un texto del escritor "infunde mucho respeto". El director asegura no ser "extremadamente osado", pero en este caso "tuve la sensación de que Cunqueiro merecía esa dosis de osadía".
Con un presupuesto cercano a los 800.000 euros aportados por TVG, la Axencia Galega das Industrias Aduiovisuais (Agadic), fondos propios de Ficción Producciones y la colaboración del Instituto de Cinematografía y de las Artes Audiovisuales (ICAA), el proyecto está considerado como "estratégico" desde el punto de vista cultural. Víctor Freixanes, director de Galaxia e invitado al acto, destacó la necesidad de que la televisión pública sea un "pulmón fundamental de la cultura".

'Es un gran reto'

[foto de la noticia]
Para 'Pico' no es la primera vez que se enfrenta al papel de Simbad, puesto que ya lo representó teatralmente con Quico Cadaval, y considera un "lujo" poner las palabras de Cunqueiro "en mi boca". "Es uno de los mejores escritores del mundo y supone un gran reto, aunque es más difícil plasmarlo en teatro", reconoció el veterano actor gallego con más de 20 largometrajes ('Sempre Xonxa', 'Mar adentro' o 'Celda 211'), diez cortos y otras tantas series de televisión ('Mareas vivas', 'Padre Casares', 'Piratas' o 'Platas combinados') a sus espaldas.
El hijo del autor señaló por su parte que "es muy fácil hacer una película de Cunqueiro si se deja de lado la belleza del texto" y explicó "los peligros del director al ser fiel a los textos literarios".
El reparto lo completan Sara Casasnovas, Mariña Sampedro, Luís Castro Zahera, Laura Ponte, Manolo Cortés, César Cambeiro, Antonio Durán 'Morris', Mariana Carballal, Camila Bossa, María Tasende, y cuenta con las colaboraciones especiales de Miquel Ínsua y Mela Casal. La película fue rodada en versión original en gallego en tan sólo cuatro semanas y en junio comenzó el montaje.

jueves, 27 de octubre de 2011

¿Cuál fue la primera película hecha a color?

En 1909, en el teatro Palace-Varieté de Londres, se proyectaron por primera vez películas en color, gracias al empleo del sistema "cinemacolor", inventado por George A. Smith.
Este sistema utilizaba tan sólo dos colores (verde-rojo) que se mezclaban de forma aditiva.
En 1935, se estrenó La feria de la vanidad; el primer largometraje comercial realizado en technicolor tricromático (azul-verde-rojo).
En 1936, se presentó The Trail of the Lonesome Pine, el primer film rodado en technicolor tricromático en exteriores e interiores. Recién en 1939, con Lo que el viento se llevó, el technicolor se impuso a escala mundial.

lunes, 17 de octubre de 2011


Mondoñedo fue un hervidero el domingo de As San Lucas

La alegría de las ferias, con 855 años de historia, arrastra a la multitud
A.F.C.
 
MONDOÑEDO / LA VOZ
 
17/10/2011
  • (3 votos)


El catalán Antoni Grau lleva cuatro años acudiendo a As San Lucas. Pinta retratos y caricaturas en la calle y sonríe para la foto. «Es buena feria», dice. Otros venden paraguas, con poco éxito, por el sol y el calor. Es domingo y Mondoñedo hierve, por el trasiego constante del centro hacia la Alameda, y por las pulperías, siempre llenas. «Nunca me lo pierdo, soy de la casa», comenta un feriante veterano. «Nós sempre vimos o domingo», apunta una familia de Viveiro. Por la mañana faltaron pocos y durante la tarde se incorporaron todos, sanluqueiros y curiosos, vecinos y foráneos.
Este año, As San Lucas han cobrado un carácter más reivindicativo que nunca. El sábado se celebró en Mondoñedo la concentración del 15-O y ayer, una manifestación contra los despidos de Muebles Hermida. Las banderolas sindicales ondeaban en medio de la marea humana, en una imagen chocante. Mientras, en el Campo dos Paxariños se congregaron cientos de personas para contemplar los caballos de pura raza gallega que participaron en los concursos.
Otros prefirieron la exhibición de doma de alta escuela, que se desarrolló por la tarde. En las terrazas de la hostelería local se vive la fiesta con intensidad, es donde se celebran los reencuentros y sirven para reponer fuerzas. Atravesar el centro de Mondoñedo el domingo de As San Lucas requiere paciencia. Venden navajas de Taramundi, mantas de Val de San Lorenzo, música peruana, botas de cuero, fulares de todos los colores, muñecos incansables, libros infantiles. Y mucha alegría, gratis, aunque cueste creerlo.

martes, 11 de octubre de 2011


Mondoñedo inicia la cuenta atrás de la Feira das San Lucas

La comisión prepara un variado programa para los seis días de fiesta
I. Eiroá
 
MONDOÑEDO / LA VOZ
 
11/10/2011
  • (1 votos)

La comisión de fiestas de As San Lucas y los portavoces de los grupos municipales (Xusto Fernández, Modesto Díaz y Elena Candia) presentaron ayer el cartel anunciador de las feiras y fiestas de As San Lucas. Para esta edición han preparado un programa variado de actividades que se prolonga durante seis días, del 15 al 20 de este mes de octubre.
El caballo es sin duda el gran protagonista de esta cita mindoniense. Las actividades ecuestres empiezan el 16 con la final de la Copa Galicia de cabalos e eguas de pura raza galega, donde se repartirán 1.600 euros en premios. El 17 los ganaderos arrean los caballos salvajes desde el monte hasta el recinto de Campo dos Paxariños, un auténtico espectáculo que podrán contemplar a partir de las siete de la tarde; para ello hay que apostarse en la zona de Ponte do Pasatempo, Os Muiños, Praza da Catedral y auditorio municipal. El día 18 es la gran feria tradicional de ganado caballar, al final de la cual se repartirán también cuantiosos premios en metálico. Además, ese día hay concurso de andadura en las modalidades de serrada y chapeada y el 19 cierran lo que es la actividad caballar con un concurso de caballos de arrastre y el consiguiente reparto de premios.
As San Lucas es también música (estarán Máster, la Orquesta de Televisión, Alarma, Sintonía de Vigo, Triunfo, Philadelphia, Abanico, Palladium, Samba, Panorama y Tekila); habrá grupos folclóricos, como Aires do Padornelo y Arco da Vella, la actuación del Coro Mestre Pacheco y de la escuela municipal de música O Pallarego, cantos tabernarios, la charanga Manca na Cheda, el hombre orquesta Zé Pantasma; también deportes, actividades infantiles, con teatro, cuentacuentos, títeres, talleres, olimpiada de habilidades...Y además, la presentación, a cargo de Amigos de la Ciudad de Mondoñedo, de tres libros de Xosé Ruiz Leivas, Luciano de Monfadal y Cayetano González García.
Ayer hubo foto de la comisión organizadora, que está integrada por Isabel Piñeiro, la presidenta, así como por Mari Sol Piñeiro, José Manuel Otero Corral, José Luis Fernández, Bea Paz, María José Oriola, David y Pablo Folgueira, María José Cociña, Sonia Fernández Cillero, Alberto Geada, Miguel Paz, Miguel García y por el Acia, Héctor Leal, Waldo González-Redondo, José Luis García, Isidro Fernández. La reina es Antía Fernández con sus damas Andrea Díaz y Carla Pérez y las reinas infantiles y sanluqueiros son Antonio y Andrés Ferrán y Sabela y Ánxela Fernández.
El próximo sábado, día 15, será el comienzo de los festejos, que se abren con el pregón del mindoniense José María Barja Pérez, rector de la Universidad de A Coruña.